09.08.2016 Yatırım Ortamının iyileştirilmesi amaçlı 6728 sayılı Torba Kanun Yayımlandı..
6728 sayılı "Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" (Torba Kanun) 9 Ağustos 2016 tarihli ve 29796 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı.
Kanun, 1’i geçici madde olmak üzere toplam 78 maddeden oluşmaktadır.
Aşağıda kanunla gelen ve meslek mevzuatımızı doğrudan ilgilendiren kısımlara ilişkin özetler yer almakta olup, yürürlük tarihine göre verilmektedir.
A) Gider Vergileri Kanunu Düzenlemeleri
1- Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarına BSMV istisnası
Bu Kanunun 9 uncu maddesiyle, Gider Vergileri Kanunu’nun İstisnalar başlıklı 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (t) bendi değiştirilerek, girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarının para ve sermaye piyasasında yaptıkları işlemler dolayısıyla lehe aldıkları paraların BSMV’den istisna tutulması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
2- Bankalar ve finansman şirketlerince tüketicilere iade edilen tutarlara ilişkin vergilerin BSMV’den indirilmesi
Bu Kanunun 10 uncu maddesiyle, Gider Vergileri Kanunu’nun Matrah başlıklı 31 inci maddesinin beşinci fıkrası değiştirilerek, bankalar ve finansman şirketlerinin, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince tüketicilere iade ettikleri ücret, komisyon ve benzeri adlarla tahsil ettikleri tutarlara ilişkin vergileri, iadenin gerçekleştiği dönemde hesaplanan BSMV’den indirebilmelerine olanak sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
B) Gelir Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
3- Tek primli yıllık gelir sigortalarındaki vergi istisnasının sigorta süresi en az on yıl veya ömür boyu olanlar için uygulanması
Bu Kanunun 11 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun Menkul sermaye iratlarında başlıklı 22 nci maddesinin (1) numaralı fıkrası değiştirilerek ve aynı maddeye (2) numaralı fıkra eklenerek, tek primli yıllık gelir sigortalarında sigorta süresinden bağımsız olarak tanınmış olan istisna, sigorta süresi en az on yıl veya ömür boyu olanlar için uygulanacak şekilde değiştirilmekte, sigorta süresi on yıl ve üzeri olan tek primli yıllık gelir sigortalarından vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılmalar hariç, erken ayrılma durumunda erken ayrılma tarihinde ödenen iratlar üzerinden tevkifat yapılmasına imkan sağlanmaktadır.
Ayrıca, birikim priminin alındığı hayat sigortalarından on yıl süreyle prim ödeyerek ayrılanlar, bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar ile vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin, defaten toplu para alınması yerine sigorta süresi on yıl ve üzeri veya ömür boyu olan tek primli yıllık gelir sigortalarına yatırılması durumunda, yatırılan kısma tekabül eden ödemelerin içerdiği irat tutarları gelir vergisinden istisna edilmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
4- Emekli sandıkları tarafından ödenen aylıklardaki istisna uygulanmasında fiilen çalışılan sürenin esas alınması
Bu Kanunun 12 nci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun Ücretlerde başlıklı 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının:
(11) numaralı bendi değiştirilerek, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklar tarafından ödenen emekli, malûliyet, dul ve yetim aylıkların toplamına, fiilen çalışılan süre esas alınarak en yüksek devlet memuruna yapılabilecek ödeme tutarı kadarlık kısım için istisna uygulanması öngörülmekte olup aşan tutar vergiye tabi tutulacaktır. Yürürlükteki uygulamada ödenen aylıkların toplamı, en yüksek Devlet memuruna ödenen en yüksek ödeme tutarından fazla ise aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1 Eylül 2016
5- Bölgesel yönetim merkezlerinde istihdam edilen hizmet erbabına ödenen ücretlerin istisna kapsamına alınması
(14) numaralı bendi değiştirilerek, Türkiye dışında elde edilen kazançlar üzerinden döviz olarak ödenmesi kaydıyla kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerce bölgesel yönetim merkezlerinde münhasıran merkezin faaliyet izni kapsamında istihdam edilen hizmet erbabına ödenen ücretler istisna kapsamına alınmaktadır.
Yürürlük tarihi: 1 Eylül 2016
6- Yurtdışına yüksek katma değerli hizmet veren işletmelere indirim imkanı
Bu Kanunun 13 üncü maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun mülga 33 üncü maddesi Yurtdışına hizmet veren işletmelerde indirim başlığıyla yeniden düzenlenerek, indirim kapsamındaki faaliyet alanlarında yurtdışı yerleşiklere yüksek katma değerli hizmet veren işverenlerin istihdam ettiği hizmet erbabının ücretleri üzerinden hesaplanan vergiden kısmi indirim uygulaması getirilmektedir.
Bu kapsamda, Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişiler ile işyeri, kanuni ve iş merkezi yurtdışında bulunanlara Türkiye'den verilen ve münhasıran yurtdışında yararlanılan; mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmelerinin, münhasıran bu faaliyetleri kapsamında fiilen istihdam ettikleri destek hizmetlerinde görevli olanlar hariç olmak üzere, hizmet erbabına ödedikleri ücretler üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan vergiden, her bir çalışan için faaliyetin yapıldığı yılın Ocak ayına ait asgari ücretin safı tutarının, Kanunun 103 üncü maddesindeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir diliminde yer alan oranla çarpılması suretiyle bulunan tutarın, mahsup edilmesi esası getirilmektedir.
İndirimden yararlanabilmek için işverenlerin bu faaliyetlerinden sağladığı hasılatın %85'inin yurtdışından elde edilmiş olması ve fatura veya benzeri belgenin yurtdışındaki müşteri adına düzenlenmiş olması gerekmektedir.
Yürürlük tarihi: 01 Ocak 2017
7- Isı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamaların doğrudan gider yazılması
Bu Kanunun 14 üncü maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu'nun İndirilecek Giderler başlıklı 40 ıncı maddesinde yapılan düzenlemeyle, işletmeye dahil olan gayrimenkullerin iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamaların yapıldığı yılda doğrudan gider yazılmasına imkan sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
8- Ar-Ge indiriminin GVK’den kaldırılması
Bu Kanunun 15 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun Diğer indirimler başlıklı 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının;
a) Ar-Ge indirimlerine ilişkin (9) numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu bentte yer alan Ar-Ge indirimi, Ar-Ge ile ilgili teşvik ve diğer düzenlemelerin yer aldığı 5746 sayılı Kanunda düzenlenecektir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
9- Bölgesel Hizmet Merkezi faaliyet alanlarının artırılması
b) (13) numaralı bendinin;
1) Birinci cümlesinde yer alan "çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti" ibaresi "çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim" şeklinde değiştirilerek, bölgesel hizmet merkezi olmaya yönelik hedef çerçevesinde; ürün testi, sertifikasyon, veri işleme, veri analizi ve mesleki eğitim hizmeti verenler tarafından, Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurtdışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurtdışında yararlanılan bu hizmetler dolayısıyla oluşan kazançların yarısının, gelir vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılması öngörülmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
10- Bölgesel Hizmet Merkezi’nde, indirim oranının kazanç tutarına göre de belirlenebilmesi
2) Üçüncü cümlesine "hizmet alanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "ve kazanç tutarları" ibaresi eklenerek, Bakanlar Kuruluna, maddede yer alan indirim oranını, kazanç tutarları itibarıyla da farklılaştırma konusunda yetki verilmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
11- Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin birleştirilmesi
Bu Kanunun 16 ncı maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun 98 inci maddesinden sonra gelmek “Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi” başlıklı 98/A maddesi eklenerek, Muhtasar beyanname ile aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek verilmesi durumunda; kapsama alınacak veya kapsam dışında bırakılacak mükelleflerin tespiti ve buna ilişkin usul ve esasların belirlenmesi, beyannamenin şekil, içerik ve ekleri ile verilen beyannamenin dönemini aylık olarak belirleme hususunda Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yetki verilmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
12- Sermaye piyasası araçlarının vergilendirilmesinde stopaj oranının elde tutma süresine göre farklılaştırılabilmesi
Bu Kanunun 17 nci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67 nci maddesinin (17) numaralı fıkrasına "bunların vadesi" ibaresinden sonra gelmek üzere ", elde tutulma süresi" ibaresi eklenerek, sermaye piyasası araçlarının vergilendirilmesinde stopaj oranının elde tutma süresine göre farklılaştırılabilmesine yönelik olarak Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
C) Vergi Usul Kanunu Düzenlemeleri
13- Ortak beyannamede SGK tahakkuk fişinin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından gönderilmesi
Bu Kanunun 18 inci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun Vergi beyannamesinin postayla veya elektronik ortamda gönderilmesi başlıklı 28 inci maddesinde, muhtasar beyanname ile Sosyal Güvenlik Kurumu aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek verilmesi durumunda, ortak beyannamenin Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası mevzuatı kapsamında oluşturulan kısmına ilişkin olarak düzenlenen tahakkuk fişinin, mükellefe veya elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verilmiş diğer kişilere Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından gönderilmesine imkan sağlanmak üzere düzenleme yapılmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
14- Ticaret sicili memurluklarının başvuru evraklarını elektronik ortamda göndermesi
Bu Kanunun 19 uncu maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun İşe Başlamayı Bildirme başlıklı 153 üncü maddesinde yapılması öngörülen değişiklikle, ticaret sicil memurluklarınca tescil işlemleri yapıldığında başvuru evraklarının vergi dairesine elektronik ortamda da gönderilmesine imkan sağlanmaktadır. Böylece işe başlama işlemlerinin hızlı bir şekilde sonuçlandırılması amaçlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
15- İşlenen veya iştirak edilen bir takım fiillerden dolayı vergi teşvik ve desteklerinden yararlandırılmaması uygulamasına son veriliyor
Bu Kanunun 20 inci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun Teminat uygulaması başlıklı 153/A maddesinin onuncu fıkrası yürürlükten kaldırılarak, mükelleflerin vergi teşvik ve desteklerinden geriye dönük olarak yararlandırılmamasına ilişkin düzenleme içeren hükümlerin yürürlükten kaldırılması öngörülmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
16- Süresinde verilmeyen bildirim ve formların ilk üç gün içinde verilmesi halinde, 1/1O oranında özel usulsüzlük cezası uygulanması
Bu Kanunun 21 inci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355 inci maddesi değiştirilerek, muhtasar beyanname ile aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek verilmesine imkan sağlamak üzere Gelir Vergisi Kanununa eklenen 98/A maddesi ile verilen yetki uyarınca getirilen zorunluluklara uyulmaması halinde uygulanacak ceza belirlenmektedir.
Ayrıca, yapılan değişiklik ile elektronik ortamda süresinde verilmeyen bildirim ve formların süresinden sonraki ilk üç gün içinde verilmesi halinde, 1/1O oranında özel usulsüzlük cezası uygulanması öngörülmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
17- İzaha davet müessesesinin kurulması
Bu Kanunun 22 nci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun mülga 370 nci maddesi, İzaha davet başlığı altında yeniden düzenlenmektedir.
Bu kapsamda, haklarında henüz vergi incelemesine başlanılmamış veya takdir komisyonuna sevk edilmemiş mükellefler için izaha davet müessesesi getirilmektedir.
İdarenin harici araştırmalarıyla vergiyi ziyaa uğratmış olabileceği yönünde ön tespitleri olan mükellefler izaha davet edilecek, yapılan izahın yeterli görülmesi halinde inceleme ve takdir işlemleri yapılmayacak ve maddede belirtilen şartların gerçekleşmesi durumunda vergi ziyaı cezası %20 oranında kesilecektir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
Ç) Damga Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
18- Tek nüsha üzerinden damga vergisi alınması
Bu Kanunun 23 üncü maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun Kağıt Nüshalarının Birden Fazla Olması başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi değiştirilerek, nispi damga vergisine tabi kağıtlarda her bir nüshanın ayrı ayrı vergilendirilmesi uygulamasına son verilmekte, tek nüsha üzerinden vergi alınması öngörülmektedir. Maktu damga vergisine tabi kağıtlarda ise her bir nüshadan ayrı ayrı vergi alınması uygulamasına devam edilmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
19- Yalnız bir kefalet ve bir garanti taahhüdü için damga vergisi alınması
Bu Kanunun 24 üncü maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun Bir Kağıtta Birden Fazla Akit ve İşlem Bulunması başlıklı 6 ncı maddesinin;
a) Üçüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
"Şu kadar ki; bir kağıt üzerinde birden fazla adi kefalet ve garanti taahhüdü bulunması halinde, ayrı ayrı olmak üzere bunlardan yalnızca birinden damga vergisi alınır."
Yapılan düzenlemeyle, aynı kağıtta birden fazla adi kefil ve garantör bulunması durumunda, yalnız bir kefalet ve bir garanti taahhüdü için damga vergisi alınması sağlanarak, işlem maliyetlerinin azaltılması amaçlanmaktadır.
b) Sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Pey akçesi, cayma tazminatı, ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin müeyyidesi mahiyetinde olan taahhütlerden, başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça damga vergisi alınmaz."
Mevcut uygulamada birbirine bağlı ve bir asıldan doğma akit ve işlemlerin bir kağıtta toplanması halinde, bunlardan en yüksek vergi alınmasını gerektiren işlem üzerinden damga vergisi alınmaktadır.
Yapılan düzenlemeyle, pey akçesi (bağlanma parası), cayma tazminatı (zamanı rücu, cayma parası), ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin yaptırımı olarak belirlenen taahhütlerden, bunlar başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça Harçlar Kanununda olduğu gibi damga vergisi alınmaması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
20- Azami tutardan vergi alınan sözleşmelerde artan bedele ilişkin olarak damga vergisi alınmaması
Bu Kanunun 25 inci maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun Nispet başlıklı 14 üncü maddesi ikinci fıkrasında yapılan düzenlemeyle, azami tutardan vergi alınan sözleşmelerde, sözleşmenin diğer hükümlerinde değişiklik olmaksızın sadece bedelin artırılmasına ilişkin değişiklik yapılması halinde, artan bedele ilişkin olarak damga vergisi alınmaması sağlanmaktadır. Öte yandan, sözleşmelerin bedel dışında ilave iş, taraf ve miktar gibi unsurlarının da değiştirilmesi halinde, artan tutardan ayrıca vergi alınması uygulaması devam edecektir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
21- Bankacılık mevzuatına ilişkin düzenlenen kağıtlara sıfır nispetinde damga vergisi uygulanmasına ilişkin Bakanlar Kuruluna yetki tanınması
Bu Kanunun 26 ncı maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun mükerrer 30 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında yapılması öngörülen değişiklikle, halihazırda sermaye piyasası mevzuatına göre düzenlenen kağıtlara sıfır nispetinde damga vergisi uygulanmasına ilişkin Bakanlar Kuruluna tanınan yetki, sermaye piyasası mevzuatındaki değişikliklere paralel olarak bankacılık mevzuatına ilişkin düzenlenen kağıtlara da uygulanacak şekilde genişletilmektedir.
Ayrıca, nispi vergilerde oran indirmeye ilişkin olarak Bakanlar Kuruluna verilen yetki genişletilerek farklı kağıt türleri için farklı oranlar belirlenmesine imkan verilmekte ve ekonomik gelişmeler paralelinde damga vergisi uygulamasına esneklik kazandırılmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
22- Döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin damga vergisi istisnası uygulamasına açıklık kazandırılması
Bu Kanunun 27 nci maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin damga vergisi istisnasına ilişkin ek 2 nci maddesi değiştirilerek, ihtilafların önlenmesini teminen ihracat ve diğer döviz kazandırıcı faaliyetler ile istisna uygulamasının usul ve esasları Kanun hükmünde belirtilerek, Ekonomi Bakanlığı ve Maliye Bakanlığına tanınan yetki yeniden düzenlenmekte, ayrıca Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuatta yapılmış bir "uluslararası ihale" tanımının bulunmadığı göz önünde bulundurularak, döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin damga vergisi istisnası uygulamasında uluslararası ihale kavramına açıklık kazandırılmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016 (Bu tarihten sonra yapılan proje ve işlere uygulanmak üzere)
23- İhalenin iptal edilmesi halinde, ihale kararına ilişkin damga vergisinin iade edilmesi
Bu Kanunun 28 inci maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun;
a) "I. Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün "A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar" başlıklı fıkrasına yeni bentler eklenerek, bu kağıtlar için oran farklılaştırılmasına imkan verilmesi sağlanmaktadır. Bu şekilde, Damga Vergisi Kanununun mükerrer 30 uncu maddesiyle Bakanlar Kuruluna verilen yetki çerçevesinde bu sözleşme çeşitleri için vergi oranını sıfıra kadar indirmek dahil farklı oranlar tespit edilebilecektir.
b) "II. Kararlar ve mazbatalar" başlıklı bölümünün (2) numaralı fıkrasına parantez içi hüküm eklenerek, - Kamu İhale Kanununa tabi ihalelerde şikayet ve itirazen şikayet üzerine ilgili kurum ve kuruluşlar ile Kamu İhale Kurumu kararı ve yargı kararlarına istinaden ihalenin iptal edilmesi halinde, ihale kararına ilişkin damga vergisinin iade edilmesine imkan tanınmaktadır. Ayrıca, söz konusu ihale konusu işlerde düzenlenen sözleşmelere ait damga vergisinin iade edilmeyeceği hususuna açıklık getirilmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
24- Kanuni süresinde düzeltme amacıyla verilen vergi beyannamelerinden damga vergisi alınmaması
c) "IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı bölümünde değişiklik yapılarak, vergi beyannamelerine ilişkin kanuni süresinde düzeltme amacıyla verilen vergi beyannameleri damga vergisinin konusu dışına çıkarılmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
25- Damga vergisi istisnası getirilen kağıtlar
Bilindiği üzere, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga Vergisinden müstesnadır.
Bu Kanunun 29 uncu maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtlara yeni eklemeler yapılmaktadır. Yapılan düzenlemeyle;
Halihazırda sigorta sözleşmeleri (reasürans ve koasürans sözleşmeleri dahil) ve sigorta ücretinin ödenmesine ilişkin kağıtlar damga vergisinden istisna olup yapılan düzenleme ile aynı kağıtta yer alan sigorta yaptırma taahhütlerinin de istisna kapsamına alınması suretiyle damga vergisinin asıl akit bedeli üzerinden alınması sağlanmaktadır. Ayrıca, bireysel emeklilik, gruba bağlı bireysel emeklilik, işveren grup emeklilik sözleşmelerine de damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Anonim, limited ve eshamlı komandit şirketlerin pay devirleri de istisna kapsamına alınmaktadır.
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında tezgah üstü piyasalarda müşterileri ile karşılıklı türev araç düzenleme ve işlem yapma yetkisi, bankaların yanı sıra aracı kurumlara da verildiğinden aracı kurumların da istisna kapsamına alınması sağlanmaktadır.
Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında olduğu gibi gayrimenkul yatırım fonlarının münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Bankalar, yurtdışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumların fatura temliki, kredinin devri işlemlerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi sağlanmaktadır.
Finansman şirketlerinin düzenlemiş olduğu kredi sözleşmelerinin devrine ilişkin kağıtların da istisna kapsamına alınması sağlanmaktadır.
Damga vergisinden istisna olan kira sözleşmelerinde yer alan kefalet şerhleri ve teminatlar da istisna kapsamına alınarak kefil imzası ve teminat içeren söz konusu kira sözleşmelerindeki damga vergisi yükü kaldırılmaktadır.
Kira sertifikası işlemlerine konu varlıkları menkul ve gayrimenkul mallar ile maddi olmayan varlıklar olarak sınırlı bir şekilde belirten mevcut istisna hükmünde yapılan değişiklikle, farklı kira sertifikası türlerine göre düzenlenen kağıtlar ve kira sertifikaları ödemeleri ile bunların teminatlarına ilişkin olarak düzenlenen her türlü kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi sağlanmaktadır.
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlara; münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırımlarla ilgili bir malın üretiminde ya da bir hizmetin sağlanmasında kullanılan patent, know-how gibi gayrimaddi hakların kiralanması ve satın alınmasında düzenlenen kağıtlara; belge kapsamındaki sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik olarak teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu işi yapanlar arasında düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kağıtlara; söz konusu yatırımlara yönelik teşvik belgesi sahibi yatırımcılara verilecek danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlarla belirlenen yüksek ve orta-yüksek teknolojili sanayi ürünlerinin imalatında maliyetleri düşürmek ve uluslararası rekabet gücünü artırmak amacıyla söz konusu ürünlerin imalatına ilişkin olarak imalatçılarla tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve aynı Kanunun ikincil mevzuatı gereğince düzenlenmesi ve verilmesi gereken taahhütnamelere damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
6493 sayılı Kanun kapsamında, ödeme hizmeti sağlayıcısı olarak tanımlanan bankalar, elektronik para kuruluşları ve ödeme kuruluşları ile ödeme hizmeti kullanıcıları arasında bir defaya mahsus ödeme işlemi için düzenlenen tek seferlik ödeme sözleşmelerine damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik olarak yapılan işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar ile imalat sanayinde faaliyet gösteren sanayi sicil belgesini haiz firmaların, kapasitelerinin ve verimliliklerinin artırılmasına, aynı zamanda enerji tasarrufu sağlanmasına yönelik olarak imalat faaliyetlerinde kullanılmak üzere yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizat alımlarına yönelik düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmektedir.
Bedelsiz ihracata ve yurtdışı fuarlara katılıma ilişkin kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Gemi, yat ve gemi dışında suda yüzebilen ve tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılan, her türlü araç ve yapının inşası, yenileme ve dönüşümü ile bakım ve onarımına ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Özkaynak kullanımının teşvik edilmesi amacıyla, KOBİ'lere ve teknoloji geliştirme kapasitesine sahip girişim şirketlerine sermaye piyasası vasıtasıyla finansman sağlayan girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım fonlarınca münhasıran girişim sermayesi yatırımları ile ilgili düzenlenen sözleşmelere ve bu sözleşmelere ilişkin düzenlenen diğer kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Sermaye piyasası araçlarının kredili alımı, açığa satışı ve ödünç alma ve verme işlemleri ile ilgili olarak aracı kurumlar ile yatırımcılar arasında düzenlenecek sözleşmelere damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Para- Kredi ve Koordinasyon Kurulu kararları çerçevesinde teşvik edilen, ileri teknolojiye sahip ve teknoloji transferi sağlayacak yurtdışında yerleşik şirketlerin satın alınması ile bu alımlara yönelik mali ve hukuki danışmanlık hizmeti alımına ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
Okul idareleri ile veliler veya öğrencilerin karşılıklı hak ve menfaatlerini düzenleyen kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi sağlanmaktadır.
Resmi dairelerce yurtdışına gönderilen kişiler adına yurtdışında bulunan eğitim ve öğretim kurumları ile sağlık kurumlarına veya bu kurumlara ödenmek üzere ilgili kişilere yapılan ödemelere ilişkin düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
D) Harçlar Kanunu Düzenlemeleri
26- Birden fazla nüsha olarak düzenlenen kağıtlarda sadece bir nüsha için noter harcı alınması
Bu Kanunun 30 uncu maddesiyle, Harçlar Kanunu’nun Mevzu başlıklı 38 inci maddesinde yapılan düzenlemeyle, birden fazla nüsha olarak düzenlenen belli bir bedeli ihtiva eden kağıtlara ilişkin nispi harca tabi işlemlerden, sadece bir nüsha için noter harcı alınması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
27- Belli tutarı ihtiva eden kağıtların değiştirilmesi halinde kağıtlarda gösterilen değerin tamamı üzerinden değil, artan tutar üzerinden harç alınması
Bu Kanunun 31 inci maddesiyle, Harçlar Kanunu’nun Yarı Harca Tabi İşler başlıklı 47 nci maddesinin başlığı Çeşitli işlemlerde harç olarak değiştirilmekte ve aynı maddeye eklenen fıkra ile belli tutarı ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve kağıtların değiştirilmesi halinde, değişikliğe ilişkin senet, mukavelename ve kağıtlarda gösterilen değerin tamamı üzerinden değil, artan tutar üzerinden harç alınmasına imkan sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
28- Finansal kiralama süresi sonunda söz konusu taşınmazın kiracıya devrinde tapu harcı istisnası
Bu Kanunun 32 nci maddesiyle, Harçlar Kanunu’nun Harçtan Müstesna Tutulan İşlemler başlıklı 59 uncu maddesinin birinci fıkrasının (p) bendi değiştirilerek, finansal kiralama yöntemi ile finansman temin edilerek konut dahil taşınmaz alınması durumunda, finansal kiralama süresi sonunda söz konusu taşınmazın kiracıya devrinde tapu harcı istisnası sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
29- Harç istisnası getirilen kağıtlar
Bu Kanunun 33 üncü maddesiyle, Harçlar Kanunu’nun Özel Kanunlardaki Hükümler başlıklı 123 üncü maddesine yeni eklemeler yapılarak;
Halihazırda anonim, limited ve eshamlı komandit şirketlerin kuruluş ve sermaye artırımları harçtan istisna iken, yapılan düzenleme ile söz konusu şirketlerin pay devirleri de istisna kapsamına alınmaktadır.
Kredi Garanti Fonunun, banka dışı kuruluşlardan (TÜBİTAK, KOSGEB, TTGV, kalkınma ajansları ve benzeri) temin edilecek kamusal destekler ve mali yardımlar için vereceği kefaletler nedeniyle yapılacak işlemler harçlardan istisna edilmektedir.
Finansman şirketlerince kullandırılan kredilere ilişkin işlemler istisna kapsamına alınmaktadır.
Sermaye piyasası mevzuatında kira sertifikası ihracına ilişkin olarak yapılan değişiklikler dikkate alınarak istisnanın kapsamı genişletilmektedir.
Ayrıca maddeye eklenen fıkralarla;
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlar; münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırımlarla ilgili bir malın üretiminde ya da bir hizmetin sağlanmasında kullanılan patent, know-how gibi gayrimaddi hakların kiralanması ve satın alınmasında düzenlenen kağıtlar; belge kapsamındaki sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik olarak teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu işi yapanlar arasında düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kağıtlar; söz konusu yatırımlara yönelik teşvik belgesi sahibi yatırımcılara verilecek danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kağıtlarla ilgili işlemlere,
Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu kararları çerçevesinde teşvik edilen, ileri teknolojiye sahip ve teknoloji transferi sağlayacak yurtdışında yerleşik şirketlerin satın alınması ile bu alımlara yönelik mali ve hukuki danışmanlık hizmet alımına ilişkin düzenlenen kağıtlarla ilgili işlemlere,
Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlarla belirlenen yüksek ve orta-yüksek teknolojili sanayi ürünlerinin imalatında maliyetleri düşürmek ve uluslararası rekabet gücünü artırmak amacıyla söz konusu ürünlerin imalatına ilişkin olarak imalatçılarla tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlarla ilgili işlemlere,
Binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik olarak yapılan işlemler ile imalat sanayinde faaliyet gösteren sanayi sicil belgesini haiz firmaların, kapasitelerinin ve verimliliklerinin artırılmasına, aynı zamanda enerji tasarrufu sağlanmasına yönelik olarak imalat faaliyetlerinde kullanılmak üzere yeni (kullanılmamış) makine ve teçhizat alımlarına ilişkin işlemlere,
Bedelsiz ihracata ve yurtdışı fuarlara katılım amacıyla yapılan işlemlere,
Sağladığı istihdam potansiyeli ve döviz kazandırıcı özelliği dikkate alınmak suretiyle, ülkemiz tersaneleri tarafından gemi, yat ve gemi dışında suda yüzebilen ve tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılan, her türlü araç ve yapının inşası, yenileme ve dönüşümü ile bakım ve onarımına yönelik olarak düzenlenen kağıtlarla ilgili işlemlere,
Öğrencilerin burs veya öğrenim kredisi almak ve okula veya öğrenci yurduna girebilmek için ilgili kurumlarla düzenledikleri sözleşme, taahhütname, kefaletname ve benzeri kağıtlara ilişkin işlemlere
harç istisnası sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
30- Ticaret sicili harçlarının tahsili
Bu Kanunun 34 üncü maddesiyle, Harçlar Kanunu’nun Harçları Almaya Yetkili Daireler başlıklı 132 nci maddesinde yapılan düzenlemeyle, ticaret sicili harçlarının, ticaret ve sanayi odaları veya ticaret odaları tarafından, oda bulunmayan veya sicil işlemlerinin yürütülebilmesi için yeterli teşkilatı bulunmayan yerlerde Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenecek ilgili odalar tarafından makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilmesine imkan sağlanmakta, beyan ve sorumluluğa ilişkin hususlar düzenlenmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
31- Döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin harç istisnası uygulamasına açıklık kazandırılması
Bu Kanunun 35 inci maddesiyle, Harçlar Kanunu’nun ek 1 nci maddesinde yapılan değişiklikle, ihtilafların önlenmesini teminen ihracat ve diğer döviz kazandırıcı faaliyetler ile istisna uygulamasının usul ve esasları Kanun hükmünde belirtilerek, Ekonomi Bakanlığı ve Maliye Bakanlığına tanınan yetki yeniden düzenlenmekte, ayrıca Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuatta yapılmış bir "uluslararası ihale" tanımının bulunmadığı gözönünde bulundurularak döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin harç istisnası uygulamasında uluslararası ihale kavramına açıklık kazandırılmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
32- Tahkim davalarında nispi karar ve ilam harcının alınmaması
Bu Kanunun 36 ncı maddesiyle, Harçlar Kanunu’na bağlı (1) sayılı Tarife’de yapılan düzenlemeyle, tahkim davalarında nispi karar ve ilam harcının alınmaması öngörülmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
33- Ticari işletmelerin kuruluş aşamasındaki defter tasdiki işlemlerinden noter harcı alınmaması
Bu Kanunun 37 nci maddesiyle, Harçlar Kanunu’na bağlı (2) sayılı Tarife’de yapılan değişiklikle, genel ve özel vekaletname ayrımı kaldırılarak vekaletnamelerin tamamından aynı tutarda harç alınması sağlanmakta, ticari işletmelerin kuruluş aşamasındaki defter tasdiki işlemleri noter harçlarının konusu dışına çıkarılarak ticari işletmelerin kuruluş maliyetleri azaltılmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
33- Tacirler arasında tesis edilen ipotek işlemlerinde, hesaplanan tapu harcının %50'sinin alınmaması
Bu Kanunun 38 inci maddesiyle, Harçlar Kanunu’na bağlı (4) sayılı Tarife’de yapılan değişiklikle, münhasıran tacirler arasında tesis edilen ipotek işlemlerinde, hesaplanan tapu harcının %50'sinin alınmaması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
E) Emlak Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
34- Yatırım teşvik belgesi kapsamında inşa edilen binaların beş yıl süre ile emlak vergisinden muaf tutulması
Bu Kanunun 39 uncu maddesiyle, Emlak Vergisi Kanunu’nun Geçici Muaflıklar başlıklı 5 inci maddesine eklenen (g) fıkrasıyla, yatırım teşvik belgesi kapsamında inşa edilen binaların, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren beş yıl süre ile emlak vergisinden muaf tutulması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 1 Ocak 2017
35- Yatırımlar için tahsis edilen arazilerin yatırım teşvik belgesi süresince emlak vergisinden muaf tutulması
Bu Kanunun 40 ıncı maddesiyle, Emlak Vergisi Kanunu’nun Geçici Muaflıklar başlıklı 15 inci maddesine eklenen (e) fıkrasıyla, yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan yatırımlar için iktisap olunan veya bu yatırımlar için tahsis edilen arazilerin yatırım teşvik belgesi süresince emlak vergisinden muaf tutulması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 1 Ocak 2017
F) Belediye Gelirleri Kanunu Düzenlemeleri
36- Yatırım teşvik belgesi kapsamında inşa edilen binalardan bina inşaat harcı alınmaması
Bu Kanunun 41 inci maddesiyle, Belediye Gelirleri Kanunu’nun İstisnalar başlıklı ek 2 nci maddesinin (d) fıkrasında yapılan düzenlemeyle, yatırım teşvik belgesi kapsamında inşa edilen binalardan bina inşaat harcı alınmaması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
37- Yatırım teşvik belgesi kapsamında inşa edilen yapı ve tesislerden belediyelerce alınması gereken harçların alınmaması
Bu Kanunun 42 nci maddesiyle, Belediye Gelirleri Kanunu’nun 80 inci maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle, yatırım teşvik belgesi kapsamında inşa edilen yapı ve tesislerden imar mevzuatı gereğince belediyelerce alınması gereken harçların alınmaması sağlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
G) Katma Değer Vergisi Düzenlemeleri
Bu Kanunun 43 üncü maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu’nun Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar başlıklı 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının;
38- Tahvil satın almak suretiyle verilen finansman hizmetinin istisna kapsamı
(g) bendinde yapılan değişiklikle, elde edilen faiz gelirleriyle sınırlı olmak üzere tahvil satın almak suretiyle verilen finansman hizmetinin istisna kapsamında olduğu hususu açıklığa kavuşturulmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
39- Sat-kirala-geri al işlemlerinde istisna için belirlenen iki yıllık sürenin hesabı
(r) bendine yapılan değişiklikle, sat-kirala-geri al işlemleri ile Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre kira sertifikası ihracına konu olan taşınmaz/iştirak hisselerinin kiracı ya da kaynak kuruluş tarafından üçüncü kişilere satışında, Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (r) bendinde hüküm altına alınan istisna için belirlenen iki yıllık sürenin hesabında; bu taşınmazların/iştirak hisselerinin varlık kiralama şirketleri, finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının aktifinde bulunduğu sürenin de dikkate alınması düzenlenmektedir.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
40- Her türlü varlık ve hakların varlık kiralama şirketlerine devirleri ve devir tarihine kadar indirilen katma değer vergisi indirimlerinin geriye dönük düzeltilmemesi
(u) bendinde yapılan değişiklikle, her türlü varlık ve haklar, Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (u) bendinde yer alan istisnanın kapsamına alınmak suretiyle, istisna hükmüne konu kıymetler genişletilmektedir.
Buna göre, her türlü varlık ve hakkın, kaynak kuruluşlarca, kira sertifikası ihracı amacıyla ve sözleşme süresi sonunda geri alınması şartıyla varlık kiralama şirketlerine devri ile bu varlık ve hakların varlık kiralama şirketlerince kiralanması ve devralınan kuruma devri istisna kapsamına alınmaktadır.
Ayrıca, her türlü varlık ve hakların varlık kiralama şirketlerine devirlerinde, devir tarihine kadar indirilen katma değer vergisi indirimlerinin geriye dönük düzeltilmemesi, bu tarihe kadar indirilemeyen katma değer vergisinin ise doğrudan gider yazılabilmesi amaçlanmaktadır.
Yürülük tarihi: 9 Ağustos 2016
41- Sat-kirala-geri al işlemlerine yönelik istisnadan katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankalarının da faydalanması
Bilindiği üzere, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 2 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları da finansal kiralama işlemleri yapabilmektedir.
(y) bendinde yapılan değişiklikle, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (y) bendinde hüküm altına alınan sat-kirala-geri al işlemlerine yönelik istisnadan katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankalarının da faydalanması sağlanmaktadır.
Ayrıca, yapılan değişiklikle taşınırların da sat-kirala-geri al işlemleri kapsamında istisna kapsamına dahil edilmesi sağlanmaktadır.
Diğer taraftan taşınır ve taşınmazların finansal kiralama şirketleri ile katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankalarına devrinde, devir tarihine kadar indirilen katma değer vergisinin indirimlerinin geriye dönük düzeltilmemesi, bu tarihe kadar indirilemeyen katma değer vergisinin ise doğrudan gider yazılabilmesi amaçlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 02 Ağustos 2013 tarihinden itibaren yapılan işlemlere uygulanmak üzere 09 Ağustos 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
42- İthalde veya sorumlu sıfatıyla ödenmiş olan katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilmesi
Bu Kanunun 44 üncü maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine eklenen parantez içi hüküm ile 5520 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin aynı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca kanunen kabul edilmeyen giderlere ve Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendine göre işletme aleyhine oluşan farklara ilişkin olup, mükelleflerce ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenmiş olan katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilmesi sağlanmaktadır.
Yürürlük tarihi: 09 Ağustos 2016
H) Kurumlar Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
43- Bölgesel Yönetim Merkezlerine kurumlar vergisi muafiyeti getirilmesi
Bu Kanunun 55 inci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Muafiyetler başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen bent ile bölgesel yönetim merkezlerinin; tüm giderlerinin Türkiye'de bulunmayan kurumlar tarafından karşılanması ve söz konusu giderlerin Türkiye'de tam veya dar mükellefiyete tabi herhangi bir kurumun hesaplarına intikal ettirilmemesi veya karından ayrılmaması kaydıyla, kurumlar vergisinden muaf tutulması öngörülmektedir.
Yürürlük tarihi: 09 Ağustos 2016
44- Kurumların kira sertifikası ihracına veya sat-kirala-geri al işlemlerine konu edilen taşınmazlarının satışından doğan kazançlarına ilişkin istisna hükmünün yeniden düzenlenmesi
Bu Kanunun 56 ncı maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun İstisnalar başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yapılan düzenleme ile anılan bendin parantez içi hükmü yürürlükten kaldırılmakta ve kurumların kira sertifikası ihracına veya sat-kirala-geri al işlemlerine konu edilen taşınmazlarının satışından doğan kazançlarına ilişkin istisna hükmü, uygulamada karşılaşılan sorunlar da dikkate alınarak, yeniden düzenlenmekte ve düzenleme aynı maddenin birinci fıkrasına (j) ve (k) bentleri olarak eklenmektedir.
Yürürlük tarihi: 02 Ağustos 2013 tarihinden itibaren yapılan işlemlere uygulanmak üzere 09 Ağustos 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
45- Sınai mülkiyet haklarında istisna hükmünün yeniden düzenlenmesi
Bu Kanunun 57 nci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Sınai mülkiyet haklarında istisna başlıklı 5/B maddesinde yapılan düzenleme ile sınai mülkiyet haklarında kazanç istisnası uygulamasında yaşanılan bazı sorunları gidermek adına bir takım değişikliğe gidilmesi öngörülmektedir.
Buna göre ilgili maddenin;
İkinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “İstisnadan yararlanılacak ilk yıl, buluşun oluşturacağı katma değer dikkate alınarak devir veya satış hâlindeki değerinin tespitine yönelik Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmesi” hükmü ve
Üçüncü fıkrasında yer alan “Her bir mükellef tarafından yararlanılabilecek istisna tutarı; değerleme raporunda belirtilen bedelin % 50'sini, bu madde kapsamında yararlanılabilecek toplam istisna tutarı ise değerleme raporunda belirtilen bedelin % 100'ünü aşamaz.” hükmü yürürlükten kaldırılmaktadır.
Yürürlük tarihi: 09 Ağustos 2016
46- Ar-Ge indiriminin KVK’den kaldırılması
Bu Kanunun 58 nci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Diğer indirimler başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının:
a) Ar-Ge indirimlerine ilişkin (a) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu bentte yer alan Ar-Ge indirimi, Ar-Ge ile ilgili teşvik ve diğer düzenlemelerin yer aldığı 5746 sayılı Kanunda düzenlenecektir.
Yürürlük tarihi: 09 Ağustos 2016
47- Bölgesel Hizmet Merkezi faaliyet alanlarının artırılması
b) (ğ) bendinin;
1) Birinci paragrafında yer alan "çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti" ibaresi "çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim" şeklinde değiştirilerek, bölgesel hizmet merkezi olmaya yönelik hedef çerçevesinde; ürün testi, sertifikasyon, veri işleme, veri analizi ve mesleki eğitim hizmeti verenler tarafından, Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurtdışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurtdışında yararlanılan bu hizmetler dolayısıyla oluşan kazançların yarısının, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılması öngörülmektedir.
Yürürlük tarihi: 09 Ağustos 2016
48- Bölgesel Hizmet Merkezi’nde, indirim oranının kazanç tutarına göre de belirlenebilmesi
2) Üçüncü paragrafına "hizmet alanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "ve kazanç tutarları" ibaresi eklenerek, Bakanlar Kuruluna, maddede yer alan indirim oranını, kazanç tutarları itibarıyla da farklılaştırma konusunda yetki verilmektedir.
Yürürlük tarihi: 09 Ağustos 2016
49- Transfer Fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemeler
Bu Kanunun 59 uncu maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı başlıklı 13 üncü maddesinde çeşitli değişiklikler yapılarak;
İlişkili kişinin kapsamı yeniden belirlenmektedir. Böylelikle, ilişkinin doğrudan veya dolaylı olarak ortaklık kanalıyla oluştuğu durumlarda, örtülü kazanç dağıtımı kapsamında değerlendirme yapılabilmesi için, en az oranında ortaklık, oy veya kar payı hakkının olması şartı aranacaktır. İlişkili kişiler açısından bu oranların topluca dikkate alınması gerekecektir.
Transfer fiyatlandırmasında kullanılacak yöntemlere ilişkin güncelleme yapılmaktadır. OECD tarafından 2010 yılında revize edilen "Uluslararası Şirketler ve Vergi İdareleri İçin Transfer Fiyatlandırması Rehberi"nde işlemsel kar yöntemleri ile geleneksel yöntemler arasındaki hiyerarşinin kaldırılması nedeniyle maddenin dördüncü fıkrasında değişiklik yapılmaktadır.
Transfer fiyatlandırmasında uygulanacak yöntem konusunda mükellef ile Maliye Bakanlığı arasında anlaşma sağlanması halinde, anlaşma ile tespit edilen yöntemin zamanaşımına uğramamış vergilendirme dönemlerine de uygulanabilmesine imkan sağlanmakta ve bu takdirde izlenecek usule açıklık getirilmektedir.
Transfer fiyatlandırmasına ilişkin belgelendirme yükümlülüğünü tam ve zamanında yerine getiren mükelleflere uygulanmak üzere, örtülü kazanç dağıtımı nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş veya eksik tahakkuk ettirilmiş vergilere ilişkin uygulanacak vergi ziyaı cezasında %50 oranında indirim imkanı sağlanmaktadır.
Bakanlar Kuruluna, transfer fiyatlandırmasına ilişkin usulleri belirleme yetkisine ilave olarak esasları belirleme; maddenin ikinci fıkrasında yer alan oranları gerçek kişiler, kurumlar, doğrudan veya dolaylı ortaklar itibarıyla ya da ortaklık payının edinim şekline göre topluca veya ayrı ayrı %1'e kadar indirme, %25'e kadar çıkarma, oran şartını kaldırma; peşin fiyatlandırma anlaşma sürelerini beş yıla kadar artırma, belgelendirme yükümlülükleri ve bu yükümlülükler kapsamına, uluslararası anlaşmalar doğrultusunda, yurtdışında yer alan ilişkili kişilerin faaliyetlerine ilişkin bilgilerin dahil edilmesi zorunluluğu getirme; bu bilgilerin uluslararası anlaşmalar çerçevesinde diğer ülkelerle karşılıklı olarak paylaşılmasına ilişkin usulleri belirleme yetkisi verilmiştir.
Yürürlük tarihi: 09 Ağustos 2016