13.10.2016 Ticari Taşıtların Yenilenmesinde ÖTV İstisnası ve Şehit Yakınlarının Taşıt Alımlarında ÖTV istisnasına İlişkin Tebliğ Yayımlandı.
Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 2) 13/10/2016 tarihli ve 29856 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir.
Hatırlanacağı üzere, 7 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6745 sayılı Kanun’un ;
-
51 inci maddesiyle, şehit eş veya çocuklarının, şehidin eş ve çocuğunun bulunmaması halinde ise anne veya babasının bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisi ödemeksizin araç alabilmelerine imkan sağlanmış,
-
52 nci maddesiyle şehit yakınları tarafından ÖTV ödenmeksizin alınan aracın, 5 yıllık süreden sonra elden çıkarılması halinde, vergi ödenmeksizin işlem yapılabilmesine olanak sağlanmış,
-
54 üncü maddesiyle, ticari yolcu ve yük taşımacılığı faaliyetiyle uğraşanların, sahibi oldukları taşıtla aynı cinsteki bir taşıtın bahse konu faaliyette kullanılması amacıyla, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği 07/09/2016 tarihinden 30/6/2019 tarihine kadar ilk iktisabı, ÖTV’den istisna sayılmış
ve bu konular web sayfamızda da duyurulmuştu.
Bu Tebliğ ile yukarıda belirtilen düzenlemelere ilişkin açıklamalar aşağıda özetle yapılmaktadır.
1- Ticari Taşıtların Yenilenmesinde ÖTV İstisnası
a) İstisnadan Yararlanacak Kişiler
Ticari taşıtların yenilenmesinde ÖTV istisnası uygulamasından;
-
Taksi, dolmuş, servis, minibüs, midibüs ve otobüsle şehiriçi yolcu taşımacılığı faaliyeti,
-
Yarı römorklar için çekici, kamyon ve kamyonetle ticari yük taşımacılığı faaliyeti
dolayısıyla 6745 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 7/9/2016 tarihi itibariyle gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan ve bu faaliyetini ilgili mevzuatında öngörülen yükümlülükleri yerine getirmek ve yetkilendirilmek suretiyle maliki olduğu taşıtlar vasıtasıyla icra edenler yararlanabilecektir.
Söz konusu düzenlemenin yürürlüğe girdiği gün ve sonrasında mükellefiyet tesis ettirilenler, faaliyet konularına bakılmaksızın, bu düzenlemeden yararlanamayacaklardır..
Bu istisna uygulamasında “şehiriçi” ibaresi, bir ilin sınırları içinde kalan alanı ifade etmektedir.
Şehiriçinde kamuya ulaştırma hizmeti verilmesi amacıyla, kendisine ait taşıtlar vasıtasıyla yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan büyükşehir belediyeleri ile il ve ilçe belediyeleri de bu faaliyette kullanılan taşıtlar bakımından istisna uygulamasından yararlanabilecektir. Ayrıca, kamu kurum veya kuruluşlarıyla (belediyeler dâhil) yapılan yolcu taşıma hizmet sunum sözleşmesi kapsamında faaliyette bulunan mükellefler de istisnadan yararlanabilecektir.
İstisna uygulamasından;
-
Ticari maksatla taşımacılık faaliyetinde bulunmayıp, sadece esas iştigal konusuyla ilgili olarak personelini veya yükünü taşıyanların,
-
Sadece araç kiralama, özel yolcu transferi ve benzeri (motorlu taşıtlar sürücü kursu, şoförlük kursu gibi) hizmet ifası faaliyetlerinde bulunanların
bu faaliyetlerinde kullandıkları/işlettikleri taşıtlar bakımından yararlanmaları mümkün değildir.
Ayrıca, maliki olmadıkları taşıtlarla ticari yük taşımacılığı veya şehiriçi yolcu taşımacılığı faaliyetiyle iştigal edenler de bu istisnadan yararlanamayacaktır.
b) İstisnadan Yararlanılacak Taşıtlar
Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listenin 87.02 ve 87.03 ile 8701.20 ve 87.04 tarife pozisyon sıraları kapsamındaki aşağıdaki taşıtlardan, münhasıran;
-
Taksi, dolmuş, servis, minibüs, midibüs ve otobüsle şehiriçi yolcu taşımacılığı,
-
Yarı römorklar için çekici, kamyon ve kamyonetle ticari yük taşımacılığı
faaliyetlerin yürütülmesinde kullanılan/işletilenlerin yenilenmesi amacıyla, aynı tarife pozisyon sıraları kapsamındaki taşıtların ilk iktisabı istisna kapsamındadır.
8701.20 |
Yarı römorkler için çekiciler |
|
|
|
|
87.02 |
10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü dahil) motorlu taşıtlar |
|
|
Otobüs |
|
|
Midibüs |
|
|
Minibüs |
|
87.03 |
Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (87.02 pozisyonuna girenler hariç) (steyşın vagonlar ve yarış arabaları dahil) [Yalnız binek otomobilleri, steyşın vagonlar, yarış arabaları, arazi taşıtları vb., (Para arabaları dahil), motorlu karavanlar, elektrik, gaz, güneş enerjili vb. motorlu taşıtlar.] [Ambulanslar, mahkum taşımaya mahsus arabalar, cenaze arabaları, itfaiye öncü arabaları gibi özel amaçla yapılmış motorlu taşıtlar, özellikle kar üzerinde hareket etmek için dizayn edilmiş sıkıştırma ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlu olanlar (dizel veya yarı dizel) veya kıvılcım ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlu taşıtlar, diğerleri (Golf arabaları vb. taşıtlar) hariç] |
|
|
||
-Yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi (Yolcu taşıma kapasitesi sürücü dâhil toplam yolcu sayısının 70 kilogramla çarpılması suretiyle hesaplanır. Bu hesaplamada koltuk olmasa dahi, koltuk montajı için bulunan sabit tertibatlar da koltuk olarak dikkate alınır) istiap haddinin (bir aracın güvenle taşıyabileceği sürücü ve yolcu dâhil toplam yük ağırlığı) % 50'sinin altında olan motorlu araçlardan (bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, binek otomobilleri, steyşın vagonlar, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç) |
||
İstiap haddi 850 kilogramı geçmeyip motor silindir hacmi 2000 cm³'ün altında olanlar |
||
İstiap haddi 850 kilogramı geçip motor silindir hacmi 2800 cm³'ün altında olanlar |
||
Sadece elektrik motorlu olanlar |
||
- Sürücü dahil 9 kişilik oturma yeri olanlardan |
||
Motor silindir hacmi 3200 cm³'ü geçmeyenler |
||
Sadece elektrik motorlu olanlar |
||
|
||
-Diğerleri |
||
Motor silindir hacmi 1600 cm3'ü geçmeyenler |
||
Motor silindir hacmi 1600 cm3'ü geçen fakat 2000 cm3'ü geçmeyenler |
||
Elektrik motoru da olanlardan elektrik motor gücü 50 KW'ı geçip motor silindir hacmi 1800 cm3'ü geçmeyenler |
||
Diğerleri |
||
Motor silindir hacmi 2000 cm3'ü geçenler |
||
Elektrik motoru da olanlardan elektrik motor gücü 100 KW'ı geçip motor silindir hacmi 2500 cm3'ü geçmeyenler |
||
Diğerleri |
||
Sadece elektrik motorlu olanlar |
||
Motor gücü 85 kW 'ı geçmeyenler |
||
Motor gücü 85 kW'ı geçen fakat 120 kW'ı geçmeyenler |
||
Motor gücü 120 kW'ı geçenler |
||
87.04 |
Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar |
|
(Yalnız kayıt ve tescile tabi olanlar ) |
||
|
||
- Azami yüklü kütlesi 4700 kilogramı geçmeyip sürücü sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yanda pencereleri olanlar (kapalı kasalı olmayanlardan motor silindir hacmi 3200 cm³'ü geçmeyenler hariç); |
||
Motor silindir hacmi 3000 cm³'ü geçmeyenler |
||
Motor silindir hacmi 3000 cm³'ü geçen fakat 4000 cm³'ü geçmeyenler |
||
Motor silindir hacmi 4000 cm³'ü geçenler |
||
Sadece elektrik motorlu olanlar |
||
Motor gücü 85 kW 'ı geçmeyenler |
||
Motor gücü 85 kW'ı geçen fakat 120 kW'ı geçmeyenler |
||
Motor gücü 120 kW'ı geçenler |
||
- Kapalı kasalı olup istiap haddi 620 kilogramın altında olanlar |
||
Sadece elektrik motorlu olanlar |
||
Diğerleri |
||
|
||
- Diğerleri |
||
Sadece elektrik motorlu olanlar |
||
Diğerleri |
Düzenleme kapsamındaki taşıtların, 6745 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle trafik tescil kuruluşlarınca istisnadan yararlanmak isteyen adına ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş olması şarttır. Dolayısıyla, bu tarihten sonra Emniyet Genel Müdürlüğünce kayıt ve tescil edilen taşıtlar ile taşımacılık faaliyetine ilişkin olarak yetkilendirme belgelerine kaydedilen taşıtlar için istisna uygulamasından yararlanılamayacaktır.
Yenilemeye konu edilecek taşıtların sadece elektrik motorlu, hibrid, LPG veya CNG’li (doğalgazlı) olması bu istisna uygulamasında önemli değildir. Dolayısıyla, ilk iktisabından sonra LPG kiti montajı suretiyle tadil edilen taşıtlar, fabrika çıkışı LPG’li veya LPG’siz taşıtlarla ÖTV’den müstesna olarak yenilenebilecektir.
İstisna uygulamasından, her bir taşıt bakımından, aynı cins bir taşıtın ilk iktisabında yararlanılacaktır. Aynı cins taşıttan kasıt, esas itibariyle Kanuna ekli (II) sayılı listenin aynı tarife pozisyon sırasında yer alan ve trafik tescil kuruluşlarınca aynı cinste kayıt ve tescil edilen taşıtlardır.
Örneğin, şehiriçi yolcu taşımacılığı faaliyetinde kullanılan/işletilen otobüsün yenilenmesi amacıyla, söz konusu faaliyet kapsamında kullanılmak/işletilmek üzere yalnızca otobüs iktisabında bu düzenlemeden yararlanılabilecektir. Dolayısıyla, söz konusu otobüsü yenilemek amacıyla, istisna kapsamında minibüs iktisabı mümkün değildir. Aynı şekilde, yük taşımacılığında kullanılan/işletilen kamyoneti yenilemek için yalnızca aynı faaliyette kullanılacak kamyonet iktisabı ÖTV’den müstesnadır. İstisna uygulamasında söz konusu kamyonet, kamyon veya yarı römorklar için çekici ile yenilenemeyecektir.
Öte yandan, 18/7/1997 tarihli ve 23053 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak taksi olarak tescilli/kullanılan taşıtların yenilenmesi amacıyla aynı mahiyette tescil edilebilecek/kullanılabilecek olan taşıtların ilk iktisabı mümkündür. Bu kapsamda, ÖTV uygulaması açısından 87.03 tarife pozisyon sırası kapsamında yer alan ve hem yük hem de yolcu taşımacılığında kullanılabilen taşıtların trafik tescil kuruluşlarınca taksi olarak tescil edilmiş olması halinde, bu taşıtların yerine, taksi olarak tescil ettirilmek üzere, aynı tür taşıtlar iktisap edilebileceği gibi ÖTV uygulaması açısından aynı tarife pozisyonunda yer alan ve binek otomobil olarak vergilendirilen taşıtlar da iktisap edilebilecektir.
Mezkûr listenin 87.03 tarife pozisyon sırası kapsamındaki; yarış arabaları, arazi taşıtları, ATV olarak adlandırılan üç veya dört tekerlekli taşıtlar, motorlu karavanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen taşıtlar ile motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçen binek otomobilleri istisna kapsamında değildir. Bununla birlikte, 87.03 tarife pozisyon sırası kapsamında olup binek otomobili niteliğini haiz olmayan, ancak esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer taşıtlar (hem yük hem de yolcu taşımacılığında kullanılan taşıtlar) için söz konusu 1600 cm3 sınırlaması uygulanmayacaktır.
Şehirlerarası yolcu taşımacılığında kullanılan/işletilen minibüs, midibüs ve otobüsler ile kendi personelini ve yükünü taşımak amacıyla kullanılan taşıtlar, bu istisna uygulamasının kapsamı dışındadır.
2- Hayatını Kaybetmiş Harp veya Vazife Malullerinin Yakınlarının Taşıt Alımında İstisna
a) İstisnadan Yararlanılacak Taşıtlar
Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (II) sayılı listedeki mallardan, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin;
-
87.03 tarife pozisyonunda yer alan, 1600 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon, vb. taşıtların,
-
87.04 tarife pozisyonunda yer alan, eşya taşımaya mahsus, 2800 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip van, panelvan, kamyonet, pick-up, vb. taşıtların,
-
87.11 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakılmaksızın motosikletlerin
aşağıda belirtilen kişiler tarafından bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV’den müstesna olacaktır.
b) İstisnadan Yararlanacak Kişiler
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun ek 1 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde sayılan;
a) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 64 üncü maddesi, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin sekizinci fıkrası, 3713 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamına girenler hariç olmak üzere 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre harp veya vazife malulü sayılanlardan,
b) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 45 inci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen haller kapsamında vazife malulü sayılan; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının erbaş ve erler dâhil askeri personeli ile Emniyet Teşkilatının Emniyet Hizmetleri Sınıfına mensup personelinden hayatını kaybetmiş olanların eş veya çocuklarından birisi, eş ve çocuğu yoksa anne veya babasından birisi bir defaya mahsus yararlanabilecektir.
İstisnadan yararlanma hakkı, belirtilen kişilerin eş veya çocuğuna, eş ve çocuğu yoksa anne veya babasına tanınmış olup, bu yakınlardan hiçbirisinin olmaması veya istisna hakkından yararlanmamaları durumunda dahi istisnadan yararlanma hakkı, hayatını kaybetmiş harp veya vazife malulünün kardeşi, yeğeni, kayın hısımları vb. başka bir yakını tarafından kullanılamayacaktır.
Harp veya vazife malulünün hayatını kaybettiği tarih itibariyle eşi ve/veya çocuğu bulunması halinde, bu haktan münhasıran eş veya çocuk yararlanabilir. Eş veya çocuğun bu haktan herhangi bir nedenden dolayı yararlanmaması, anne veya babanın istisnadan yararlanma hakkını sağlamayacaktır.
Tekrar evlenen dul eş istisnadan faydalanamayacaktır. Ancak, hayatını kaybetmiş harp veya vazife malulünün çocuklarının evli olmaları veya sonradan evlenmeleri istisnadan yararlanma hakkını ortadan kaldırmayacaktır.
Söz konusu Tebliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.